scroll

Κυριακή 10 Μαρτίου 2013

Περί ξένου και Ξενίας

Αφορμή για το παρών, η συνεχής παρανόηση περί ετυμολογίας και χρήσης της έννοιας "ξένος" στη σημερινή εποχή.
Συχνό το λάθος σε όσους θέλουν να επιχειρηματολογήσουν απέναντι σε φασίζουσες συμπεριφορές. Δυστυχώς αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκφράζουν ημιμάθεια απέναντι σε ανθρώπους που η φασίζουσα συμπεριφορά τους, τους κάνει εκ φύσεως ημιμαθείς.
Η μελέτη της ελληνικής πατρώας κοσμοθέασης σε βάθος και ορθές βάσεις, θα είχε ως αποτέλεσμα την εξάλειψη και των δυο παραπάνω φαινομένων.

Η λέξη "ξένος" ετυμολογείται εκ του "σκηνή". Όσο κι αν αυτό φαίνεται σε πρώτη ανάγνωση παράξενο.
"Σκηνή" εκ του σκιά, ως φυλακτήριο από τον Ήλιο. Το πρόχειρο κατάλυμα που συνήθως βρίσκεται εκτός Εστίας. Αυτό που παρέχει σκέπη.
Η αιολική διάλεκτος αναφέρει τον ξένο ως σκένο. " Σκηνούσι δε εν ταις οικίαις οι κάμνοντες ", αναφέρει ο Ξενοφών.

Ξενία, λοιπόν, είναι η υποδοχή του ξένου στην οικία και η παρεχόμενη σε αυτόν περιποίηση. Προσοχή όμως, η Ξενία δεν αφορούσε τους μη Έλληνες. Άξιοι φιλοξενίας θεωρούνταν οι ξένοι προερχόμενοι από άλλες ελληνικές πόλεις.
" Εν ταις ιδίαις πατρίσι ξένους ποιούνται " γράφει ο Σόλωνας.

Οι εκτός ελληνικών πόλεων αποκαλούνταν βάρβαροι. Και όταν λέμε εκτός ελληνικών πόλεων εννοούμε τους αλλοδαπούς. Η ίδια η ετυμολογία της λέξεως "αλλοδαπός" το φανερώνει.
"Αλλοδαπός" εκ του "άλλος" και "δα" και "πους". Συγγενείς λέξεις εκ παραφθοράς ο "ποδαπός" (ποταπός) που σημαίνει τιποτένιος και ο "τηλεδαπός", δηλαδή αυτόν που έρχεται από πολυ μακριά.

Αντίστοιχες αναφορές βρίσκουμε στον Όμηρο με τον Τηλέμαχο και την υποδοχή της Θεάς Αθηνάς μεταμορφωμένη σε ξένο. "Αντί κασιγνήτου ξείνος", αναφέρεται χαρακτηριστικά, δηλαδή "σαν αδελφός είναι ο ξένος".

Τέλος εκτενέστατες αναφορές και παραπομπές στα άγια πρωτότυπα της ελληνικής γραμματείας, παρέχονται από την εγκυκλοπαίδεια Ήλιος.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου